بازتعریف نقش شهرهای کوچک و میانی در فرایند توسعۀ منطقه‌ای؛ معرفی یک روش کاربردی آمایش مبنا (مطالعۀ موردی: ‌استان کردستان)

نویسندگان

  • رامین قربانی کارشناسی ‌ارشد، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده مقاله:

پژوهش‌های کمّی (‌و بعضاً کیفی) بسیاری در رابطه با نقش شهرهای کوچک و میانی در توسعۀ منطقه‌ای انجام گرفته است. مقالۀ حاضر نیز در این راستا انجام شده است؛ اما با اندکی تغییر و ساختارشکنی در شیوۀ برخورد با موضوع و تحلیل مسئله که آن‌هم تحلیل چند‌جانبۀ داده‌ها به کمک سیستم استنباط فازی است. هدف پژوهش با توجه به عنوان، کاربردی- توسعه‌ای است و ماهیت رویکردی توصیفی‌- تحلیلی دارد. به‌صورت کلی، روش کاربردی و روز‌افزون FIS دارای مراحل چهارگانۀ پایگاه ‌دانش و فازی‌ساز، پایگاه قواعد، موتور و دیفازی‌‌ساز است که با فرایند پژوهش موازی است. در نگاه اجمالی (پایگاه دانش) شاخص‌های توسعۀ منطقه‌ای (10 شاخص) و متغیرها (بیش از 60 متغیر) در ۴ رکن توسعۀ منطقه‌ای (توسعۀ اقتصادی، کالبدی، زیربنایی و انسانی) برای شهرهای کوچک و میانی استان کردستان (9 شهر اصلی شامل مراکز شهرستان به استثنای سروآباد) طی ۲ بازه زمانی 1395 و 1385 گزینش و نگاشته شدند. سپس آنالیز فرایندی بر روی داده‌ها به تفصیل صورت گرفت. برآیند و گزارش نهایی این مقاله این است که اگرچه نوساناتی در توسعۀ درون‌منطقه‌ای استان مشاهده شده، تغییرات توسعۀ منطقه‌ای با تکیه بر نماگرهای اقتصادی، با تغییرات سلسه‌مراتب شهری (نماگرهای جمعیتی) همسو بوده است. بدین صورت که دورنمای تعادل در سیستم شهری استان با کاهش برتری و تمرکز جمعیتی سنندج دارای بازتاب‌های ساختاری و توسعه‌ای در شهرهای کوچک و میانی و افزایش نقش این‌دست شهرها در پس‌کرانۀ خود بوده‌ و‌ از مجموع توسعۀ شهری- منطقه‌ای استان، شهرهای کوچک و میانی پیشتازند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

راهکارهای توسعۀ مسکن در شهرهای کوچک، مطالعۀ موردی: شهر خُمام در استان گیلان

بیان مسئله: در برنامه‌‏ریزی توسعۀ مسکن، رویکردی جامع نیاز است که همۀ عناصر و اجزای مؤثر را لحاظ کند، روابط بین آن‏ عناصر را مشخص کند و در نهایت مجموعه‏‌ای از راه‌‏حل‏‌های مختلف با تعیین اولویت‏‌ها ارائه دهد. انتخاب و بررسی مکانی که مسکن و محیط‏‌های مسکونی جدید در آن ساخته شود یکی از اجزای این رویکرد جامع است. بنابراین ضروری است که ارائۀ راهکارهای توسعۀ مسکن متناسب با «مکان مشخص» باشد، که در این...

متن کامل

نقش شهرهای کوچک در تعادل‌بخشی به توسعۀ پایدار منطقه‌ای و تحولات نظام شهری (مطالعۀ موردی: استان البرز از سال 1365تا1395)

یکی از راهبردهای مهم که در نیم‌قرن اخیر برای مقابله با بی‌تعادلی منطقه‌ای ناشی از رشد فزایندۀ شهرهای بزرگ مورد توجه قرار گرفته، شهر‌های کوچک هستند که به دلیل برخورداری از برخی امکانات و خدمات، به‌عنوان یکی از مراکز مهم در تعادل‌یابی توسعۀ منطقه‌ای کانون توجه قرار می‌گیرند. روش پژوهش حاضر توصیفی- ارزیابی و هدف آن بررسی وضعیت تحولات نظام شهری شهر‌های کوچک استان البرز در جهت تعادل‌بخشی به توسعۀ پا...

متن کامل

تحلیل فضایی شاخص های توسعۀ پایدار به منظورتحقق پذیری شهرهای خلاق (مطالعۀ موردی: شهرهای استان یزد)

هدف از این تحقیق تحلیل فضایی شاخص‏های توسعة پایدار در تطبیق با شاخص‏های شهر خلاق به‏منظور تحقق شهر خلاق است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی‏- تحلیلی است. جامعة آماری 21 نقطة شهری استان یزد است. در سال‏های اخیر رشد سریع شهرنشینی، افزایش مهاجرت‏ها، توسعة صنعتی شهرها، و رشد حاشیه‏نشینی نه‏تنها شاخص‏های توسعة پایدار، بلکه شاخص‏های شهر خلاق را در شهرهای استان تحت تأثیر قرار داده است. یافته‏های تح...

متن کامل

پهنه بندی اقلیم- گردشگری در راستای توسعۀ گردشگری شهری (مطالعۀ موردی: شهرهای استان کرمان)

گردشگری بخش عمده ای از اقتصاد جهانی است که به شدّت تحت تأثیر آب و هوا قرار دارد. یکی از ارکان توسعۀ توریسم هر شهر، داشتن وضعیت اقلیمی مساعد و تعیین زمان های مساعد اقلیمی برای سفر به آن شهر است. این تحقیق با هدف پهنه بندی اقلیم - گردشگری شهری استان کرمان، ارائۀ تقویم زمانی ماهانۀ گردشگری، انجام شده است. به منظور بررسی شاخص اقلیم آسایش شهرهای استان کرمان ابتدا با استفاده از نرم افزار اِکسل آمار هفت...

متن کامل

سنجش و ارزیابی پایداری اجتماعی در شهرهای کوچک (مطالعه موردی: شهرهای کوچک استان مازندران)

پژوهش حاضر با هدف سنجش و ارزیابی پایداری اجتماعی شهرهای کوچک استان مازنداران انجام شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات با توجه به ماهیت مطالعه حاضر، به دو صورت کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر تمامی شهرهای کوچک استان که جمعیتی کمتر از 50 هزار نفر دارند می باشد. برای انتخاب­ نمونه، کل استان مازندران از نظر وسعت و جمعیت به سه ناحیه­ی مازندران شرق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2

صفحات  315- 344

تاریخ انتشار 2018-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023